راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی، یک سایت و یا یک برنامه می تواند دردسر های زیادی داشته باشد که به نوعی با هم اشتراکات زیادی را به همراه دارند. یکی از مهمترین این موارد سرویس های میزبانی هستند که بسته به اندازه برنامه و یا سایت شما می تواند متفاوت باشد. در صورتی که شما یک سایت بزرگ دارید و یا اپلیکیشنی را راه اندازی می کنید که قرار است کاربران زیادی را داشته باشد، لازم است به سراغ سرویس های خوبی برای میزبانی این موارد رفته و شاید یک سرویس هاست جوابگوی میزبانی آنها برای شما نباشد. اینجاست که سرویس هایی مانند سرور ابری و سرور مجازی با امکانات مختلفی که در اختیار شما قرار می دهند می توانند عملکرد بهینه ای را برای سایت شما ایجاد کنند. البته انتخاب بین این دو سرویس نیازمند این است که شما به تفاوت سرور ابری و سرور مجازی اشراف کامل داشته باشید.
در صوتی که تفاوت سرور ابری و سرور مجازی برای شما به خوبی جا نیفتاده باشد، ممکن است که شما سرویسی که کمتر برای کار شما مناسب است را انتخاب کرده و این موضوع می تواند برای شما در وقت و هزینه، و همینطور در پیشرفت و کارکردی که برنامه و سایت شما می تواند داشته باشد تاثیر گذار باشند. در این مقاله قصد داریم تا با بررسی تفاوت سرور ابری و سرور مجازی به یک درک جامع از اینکه این سرویس ها هر کدام برای چه کاری مناسب هستند و بهترین گزینه برای ما کدام یک از این موارد خواهد بود برسیم. در ادامه قبل از بررسی تفاوت سرور ابری و سرور مجازی لازم است در مورد اینکه هر کدام از این سرویس ها از کجا آمده اند و چطور کار می کنند صحبت کنیم تا بتوانیم تفاوت آنها را درک کنیم.
سرویس های میزبانی سروری
راه اندازی یک سایت و یا برنامه اینترنتی را دقیقا می توان مانند راه اندازی یک برنامه روی کامپیوتر شخصی دانست، یعنی شما وقتی که یک سایت داشته باشید، یک برنامه دارید که برای اجرا شدن این برنامه نرم افزاری به یک بستر سخت افزاری نیاز است. این بستر سخت افزاری می تواند یک لپ تاپ، یک کامپیوتر دسکتاپ و یا حتی یک موبایل باشد. در مورد سایت ها و برنامه های تحت وب باید گفت این بستر ها ویژگی های خاص خود را دارند و باید به این نکته توجه داشت که اگر بخواهیم یک سایت همیشه برای ما خوب کار کند و کاربران بتوانند از سراسر دنیا به آن دسترسی داشته باشند، نمی توانیم آن را روی سیستم شخصی خود راه اندازی کنیم.
در این حالت باید بگوییم که قطعی های اینترنتی، پایین آمدن سرعت آن، خاموش شدن سیستم و یا حتی هنگ کردن سیستم ما می تواند عملکرد سایتمان را به صورت کامل مختل کند. در این رابطه باید گفت که سیستم هایی که مسئول میزبانی سایت ها و برنامه های تحت وب هستند، ویژگی های خاصی را نیاز دارند که سرور های اینترنتی که در دیتاسنتر ها ایجاد می شوند می توانند این ویژگی ها را برای ما فراهم کنند. این سرور ها با پیکربندی های مختلف و پیاده سازی های خاص خود نیروی پردازشی لازم برای راه اندازی یک سایت و برنامه را با توجه به روش های مختلفی فراهم کرده که هر کدام از آنها کاربرد خاص خود را خواهد داشت.
همین تفاوت ها در پیاده سازی ها، می تواند تفاوت در ویژگی ها را ایجاد کرده و محدودیت ها و نقاط قوت هر کدام از این سیستم ها متفاوت خواهد بود. وقتی که شما بخواهید یک سایت معمولی با اندازه ای معمولی را راه اندازی کنید، می توانید از یک هاست استفاده کنید که سبک ترین و اقتصادی ترین سرویس های میزبانی را در اختیار شما قرار می دهد. اما وقتی که شما با یک سایت بزرگ و شخصی سازی شده، یا یک برنامه تحت وب به صورت اپلیکیشن های موبایل و نسخه وب طرف باشید، نیاز به موارد متعددی مانند کنترل بیشتر روی فایل های سایت خود و منابع بالاتر و نیروی پردازشی کاملا تضمین شده دارید که در این حالت باید لول سرویس میزبانی خود را بالاتر بیاورید.وقتی که از هاست به سمت بالا حرکت کنیم می توانیم دو سرویس سرور ابری و سرور مجازی را ببینیم که هر کدام از آنها مزایا و معایب خود را دارد ولی در مجموع می توانیم بگوییم که بهترین سرویس هایی هستند که می توان برای میزبانی از آنها استفاده کرد و در ادامه این موضوع که هر کدام از این سرویس ها چه هستند به صورت اجمالی توضیحاتی را ارائه می کنیم:
سرور مجازی و ویژگی های آن
مطمئنا شما وقتی که به دنبال تفاوت سرور ابری و سرور مجازی آمده اید به صورت کلی با این سرویس ها آشنایی پیدا کرده اید. در رابطه با این مورد که سرور مجازی چیست و از کجا آمده است باید گفت که سرور مجازی یکی از ارکان اصلی در سرویس های میزبانی به حساب می آید و همواره یکی از قدرتمندترین سرویس هایی بوده که توسط هاستینگ ها و ارائه کنندگان خدمات میزبانی ارائه شده است. سرور مجازی همانطور که از نام آن پیداست یک سرویس مجازی سازی شده می باشد .این سرور ها سطوح مختلفی داشته که در هر کدام از سطوح، نوعی از سرویس های خاص در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت، سه سطح اصلی این سرویس ها به این صورت می باشد:
IaaS یا همان Infrastructure as a Service که در آن زیرساخت سخت افزاری در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت.PaaS یا همان Platform as a Service که در آن یک پلتفرم به عنوان سرویس در اختیار کاربر قرار داده می شود.SaaS یا همان Software as a Service که در آن یک برنامه و اپلیکیشن به عنوان سرویس در اختیار کاربر قرار می گیرد.در واقع سرور مجازی یک سرویس از نوع PaaS است که در آن یک سیستم عامل مجازی سازی شده از سرور های دیتاسنتر ها با منابع تعیین شده در اختیار ما قرار داده می شود و دقیقا می توان مانند یک سیستم عامل در بستر اینترنت با آن کار کرد. یعنی شما می توانید به محیط آن وارد شده، برنامه های مورد نیاز خود را نصب کرده، سایت خود را راه اندازی کنید.
همینطور تغییراتی که می خواهید را دقیقا مانند زمانی که روی سیستم لوکال خود مورد ساتفاده قرار می دهید، روی سرور مجازی خود نیز پیاده سازی کنید. البته باید گفت که این قابلیت ها به سیستم عامل سرور مجازی شما هم بستگی دارد و در بعضی از مواقع ممکن است که روی سرور مجازی شما یک سیستم عامل بدون UI و رابط کاربری نصب شده باشد که در اینجا شما صرفا با استفاده از دستورات می توانید با آن ارتباط برقرار کنید.در کل باید گفت که سرور مجازی یک کامپیوتر مجازی سازی شده روی یک سرور است که با منابع محدود در اختیار شما قرار گرفته و می توانید از آن استفاده کنید.
سرور ابری و ویژگی های آن
طرف دیگر تفاوت سرور ابری و سرور مجازی سرور های ابری هستند که در صورتی که بخواهیم بگوییم این سرور ها چه هستند و چه ویژگی هایی دارند باید گفت که سرور ابری هم دقیقا مانند سرور های مجازی یک سرویس از نوع PaaS به شمار می آیند. البته تفاوت های زیادی در پیاده سازی و مدیریت کلی این سرور ها وجود دارد که باعث شده است این سرویس ها نسبت به سرور های مجازی شرایطی خاص پیدا کنند.در رابطه با سرور ابری باید گفت که این سرور ها روی سرور هایی که به صورت کلود مدیریت می شوند و پیکر بندی شده اند پیاده سازی می شوند. در واقع ما در سرور های مجازی عادی یک سرور مجازی داشتیم که خود زیر مجموعه ای از یک سرور با یک IP مشخص و موقعیت جغرافیایی خاص بود و وقتی که شما از این سرویس ها استفاده می کنید، این منابع به شما تخصیص داده می شود. اما در مورد سرور ابری داستان کاملا متفاوت است.
یک سرور ابری روی ابرهایی که از به هم پیوستن تعداد زیادی سرور ایجاد شده اند مجازی سازی می شود. معماری ابری به این صورت عمل می کند که چند سرور سخت افزاری که به صورت جدا از هم قرار دارند، یک نیروی پردازش ترکیبی را ایجاد می کنند که از نظر منطقی به صورت یک سیستم و موجودیت یکپارچه می باشند. این نوع از پیکربندی را می توان بهترین سیستم موجود دانست که هم از قدرت بالایی برخوردار است و هم امنیتی تضمین شده دارد و به این سادگی ها نمی توان با چنینی سرور هایی در افتاد. از طرفی به این علت که سرور ها از نظر جغرافیایی توزیع شده هستند، به صورت موثرتر و بهتری به کاربران سرویس دهی کرده و بازدهی را بالاتر می برند. اکنون که ما به صورت کلی می توانیم که سرور مجازی و سرور ابری چه هستند و هرکدام از آنها در چه حوزه ای کار می کنند وقت آن رسیده است که به سراغ بررسی این موضوع که تفاوت سرور ابری و سرور مجازی چیست برویم و این مورد را با هم بررسی کنیم.
تفاوت سرور ابری و سرور مجازی چیست
همانطور که دیدیم اگر بخواهیم بررسی تفاوت سرور ابری و سرور مجازی باید به بررسی اختلافات بین دو سرویس میزبانی وب و اپلیکیشن که به نوعی سرویس های سطح بالایی هم هستند بپردازیم و این موارد را با هم دنبال کنیم. در واقع هر دوی این سرویس ها نوعی سرویس مجازی سازی شده هستند که ویژگی های شبیه به هم بسیار زیادی دارند و باید گفت از خیلی جهات با هم برابر خواهند بود. اما موارد مختلفی وجود دارد که می توان آنها را به عنوان گزینه هایی که این دو سرویس در آن اختلاف دارند معرفی کرد.در صورتی که بخواهیم فهرستی از این موارد را ارائه کنیم و بگوییم که تفاوت سرور ابری و سرور مجازی دقیقا در چه بخش هایی است می توان این لیست را برای این منظور ارائه داد:
منابعی که در اختیار کاربر می گذارند
یکی از مهمترین مواردی که می توان آن را در بین سرویس های مختلف مشاهده کرد، منابعی است که در اختیار کاربر قرار می گیرد و می توان از آنها استفاده کرد. در این خصوص باید گفت که تفاوت سرور ابری و سرور مجازی ممکن است در خیلی از سرویس ها خود را نشان دهد و وقتی به سراغ صفحات سرویس های سرور مجازی و سرور ابری می روید، تقریبا سرویس هایی در یک سطح را مشاهده می کنید. اما در این خصوص باید گفت که سرویس های ابری می توانند منابع را به اندازه های بسیار بسیار بیشتری نسبت به یک سرور مجازی در اختیار شما قرار دهند.
این موضوع به این دلیل می باشد که سرور مجازی یک سرویس بر پایه این سرور سنتی است که حد و حدودی دارد و نمی تواند از یک اندازه خاص بزرگتر شود این در حالی است که در سرور های ابری به دلیل اتصال سرور های بزرگ به هم می توان منابع را با اسکیل ها و اندازه های بسیار بالاتری ارائه کرد. به صورت مثال وقتی که شما از یک سرور مجازی با ۸ گیگابایت رم استفاده می کنید، با درخواست به پشتیبانی می توانید آن را تا اندازه هایی مانند ۱۶ یا حتی ۳۲ ارتقا دهید، اما بالاتر از آن دردسر های زیادی را خواهد داشت.
این در حالی است که وقتی از یک سرور ابری استفاده می کنید می توانید با چند کلیک ساده رم خود را تا بیش از گیگابایت برسانید و سیستم های پردازشی قدرتمندی را با کاربرد های مختلف ایجاد کنید. پس به طور کلی می توان گفت منابع هر دو به اندازه هم می باشد و در سرویس های پایه به این صورت خواهد بود، اما در صورتی که به منابعی خیلی بالا نیاز داشته باشید ارتقای منابع به صورت داینامیک امتیاز ویژه یا برای سرور های ابری خواهد بود.
کیفیت سرویس ارائه شده به کاربر
مورد دیگر کیفیت سرویسی است که به کاربر ارائه می شود. سرور های مجازی یک سرور قدرتمند است که می تواند امکانات خوبی را به کاربر بدهد و بهترین سطح کیفی را در اختیار آن قرار می دهد. اما در مورد سرور ابری باید گفت علاوه بر این که همه این امکانات سرور مجازی را دارد، ویژگی های دیگری را هم دارد که می توانند به عنوان موارد کمی برای تضمین کیفیت سرویس در این سرور ها استفاده شود. یکی از اصلی ترین و مهمترین این موارد، لود بالانس و همینطور سرویس دهی بر اساس موقعیت جغرافیایی می باشد.
لود بالانس ویزگی ای است که در آن بار کاری روی سرور های ابری به صورتی بین تمامی سرور های فعال در این ابر تقسیم خواهد شد که هیچ سروری زیر فشار نباشد و دچار افت کیفیت نشود. با استفاده از این مکانیزم وقتی کاربری به سروری شلوغ درخواستی را ارسال کنید درخواست به سروری می رود که می تواند بهترین کیفیت را در اختیار کاربر بگذارد و هیچ گاه شلوغ بودن سرور و سایت نمی تواند آن را دچار افت کیفیت کند.
همینطور مورد دیگری که در مورد سرور های ابری وجود دارد سرویس دهی بر اساس موقعیت جغرافیایی می باشد که یکی از مهمترین موارد در تفاوت سرور ابری و سرور مجازی از نظر کارایی و کیفیت سرویس به شمار می رود. وقتی شما از سرور ابری استفاده می کنید، داده های شما به صورت توزیع شده روی سرور هایی که از نظر جغرافیایی با هم فاصله دارند قرار دارد، وقتی کاربری از آن سوی دنیا درخواستی را برای سایت شما ارسال کند، سروری به آن پاسخ خواهد داد که به آن نزدیک باشد. این در حالی است که اگر همین درخواست برای سرور مجازی ارسال شود، درخواست باید صرفا توسط یک سرور که می تواند در فاصله دوری قرار داشته باشد و کیفیت و سرعت ارتباط به خوبی ارتباطات نزدیک نباشد پاسخ داده شود.
امنیت سرویس ها
یکی دیگر از موارد مهم امنیت است که باید گفت در صدر گزینه هایی قرار دارد که می بایست در تفاوت سرور ابری و سرور مجازی به آن توجه داشت. می توان گفت که هر دوی این سرویس ها امنیت قابل قبولی را از خود ارائه می کنند. اما در سرور های ابری به دلیل اینکه ابر ها پشتیبانی قوی تری را از نظر سخت افزاری دارند و روی سیستم هایی با منابع بالاتر قرار گرفته اند، کشف و خنثی کردن حملات بسیار ساده تر خواهد بود.
در صورتی که حمله ای به یک سرور ابری انجام شود و این سرور زیر فشار قرار بگیرد، درخواست های کاربران توسط سایر سرور ها انجام گرفته و سایت یا برنامه شما با مشکل مواجه نخواهد بود. همینطور باید گفت که سایر سرور ها نیز منتظر این سروری نماینده و به سراغ IP های حمله کننده رفته و آنها را مسدود می کنند. این در حالی است که سرور مجازی عموما در برابر این نوع از حملات آسیب پذیری بالایی داشته و راه حل های سنتی مانند استفاده از فایروال های کنترل کننده ترافیک را برای این منظور به کار می گیرد که می توانند آسیب پذیر باشد و حتی در مواقعی شما با این حملات مجبور خواهید بود که به سراغ بالا آوردن سایت خود با استفاده از بکاپ ها بروید.
قابلیت تقسیم پذیری
یکی دیگر از ویژگی هایی که باید در رابطه با تفاوت سرور ابری و سرور مجازی به سراغ آن رفت امکان تقسیم پذیری برای سایت ها و برنامه های مختلف است. در این رابطه باید گفت که ممکن است شما نیاز داشته باشید که سرویس خود را به سرویس های کوچکتر تقسیم کرده و از آنها استفاده کنید. در این مورد باید گفت که سرور ابری این اجازه را به شما خواهد داد اما استفاده از سرور مجازی این کار را برای شما نمی کند و نمی توانید سرور مجازی خود را به سرور های کوچکتری تقسیم کرده و به صورت مجزا مورد استفاده قرار دهید.البته به جای این موضوع سرور مجازی به شما امکان استفاده از طیف گسترده خدمات روی همین یک سرور را خواهد داد و شما می توانید تعداد دامنه های مختلفی را روی آن پیاده سازی کنید. در واقع باید گفت که این موضوع تقسیم پذیری به صورت کامل جبران شده و تفاوت سرور ابری و سرور مجازی از این لحاظ می تواند به یک تساوی برسد.
پهنای باند ارائه شده
یکی دیگر از مواردی که برای تفاوت سرور ابری و سرور مجازی می توان به آن اشاره کرد پهنای باند است که البته باید گفت مورد خیلی صحیحی نیست زیرا در صورتی که شما از سرویس های با کیفیتی مانند سرور مجازی و سرور ابری مارال هاست استفاده کنید، میزان پهنای باند مصرفی مجاز به صورت نامحدود خواهد بود و از این بابت نگرانی ای نخواهید داشت.البته باید گفت که در صورت استفاده از سرور های ابری پهنای باند ارائه شده بیشتری مصرف می شود و چون سرور های مختلفی به صورت توزیع شده در اختیار شما قرار دارد، مصرف پهنای باند راحت تر و بهتر انجام می شود و در واقع به این معنی است که کاربران استفاده بیشتری را از سایت شما داشته اند و به خاطر عدم اشغال بودن پهنای باند با پایین تر آمدن زمان انتظار برای نمایش محتوای سایت استفاده بیشتری را از سایت و برنامه شما خواهند داشت.
هزینه ای که برای شما خواهند داشت
یکی از مهمترین موضوعاتی که باید برای تفاوت سرور ابری و سرور مجازی به آن توجه داشت و مطمئنا شما هم منتظر آن بوده اید هزینه ای است که این سرویس ها روی دست شما می گذارند و مطمئنا یکی از مهمترین معیار ها برای شروع یک کار خواهد بود. زیرا این هزینه می تواند در جای دیگری مانند تبلیغات و تولید محتوا سرمایه گذاری شده و بازدهی شما را بهبود ببخشد. پس اینکه دقیقا بدانید کدام سرویس برای شما مهم تر و بهتر خواهد بود بسیار تاثیر گذار است.
در این رابطه باید گفت که تفاوت سرور ابری و سرور مجازی خیلی زیاد نیست و هر دوی آنها را می توان جزو سرویس های میان قیمت در بین تعرفه های سرویس های میزبانی و هاستینگ معرفی کرد. اما با توجه به منابع بالاتر و جنبه اختصاصی بیشتری که سرور ابری دارد، در رده قیمتی بالاتری نسبت به سرور مجازی قرار گرفته و هزینه های بیشتری را روی دست شما خواهد گذاشت. البته در صورتی که دقت داشته باشید، منابعی هم که در اختیار شما قرار می دهد بیشتر می باشد. اگر شما اپلیکیشن و یا سایتی را داشته باشید که به منابع بالایی نیاز داشته باشد، ممکن است حتی به جای سرور مجازی لازم باشد به سراغ سرور های اختصاصی و سرویس های Dedicated بروید که در اینجا سرور ابری ناجی شما خواهد شود.
اما اگر می خواهید کمی در هزینه های خود صرفه جویی داشته باشید، می توان گفت که VPS یا همان سرور مجازی یکی از نام آشناترین سرویس هایی است که همواره خود را به عنوان یک سرویس با کیفیت ثابت کرده است.در صورتی که به دنبال سرویسی اقتصادی برای میزبانی هاست خود هستید باید به شما بگوییم که با سرویس های زیادی در این میان مواجه خواهید شد که می توانند اوضاع سایت شما را حسابی به هم بریزند. هر چند صرفه اقتصادی یکی از موارد مهم در مورد راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی به حساب می آید اما در مورد میزبانی برنامه و سایت شما باید به این موضوع توجه داشته باشید که با یکی از مهمترین بخش های سایت خود طرف هستید که در صورت استفاده از یک سرویس ناکارآمد و بی کیفیت افت شدیدی در بازدهی نهایی کار اتفاق خواهد افتاد.